کیلومترشمار مسافت طی شده توسط خودرو را اندازه گیری می‌کند و سرعت سنج، سرعت لحظه‌ای خودرو را نشان می‌دهد. این دو ابزار در کنار هم به راننده کمک می‌کنند تا سرعت مطمئنه را حفظ کرده و از مسافت طی شده آگاه باشد.
عملکرد صحیح کیلومتر شمار و سرعت سنج به چندین عامل وابسته است، از جمله سنسورهای سرعت، سیم کشی، واحد کنترل الکترونیکی (ECU) و نمایشگر. هر یک از این اجزا نقش حیاتی در انتقال اطلاعات دقیق و به روزرسانی مداوم سرعت و مسافت طی شده به راننده دارند.
در ادامه به بررسی دقیق‌تر اجزای تشکیل دهنده، عملکرد آنها و همچنین عواملی که می‌توانند باعث اختلال در کارکرد آنها شوند، خواهیم پرداخت. با شناخت دقیق این سیستم ها، می‌توانید به راحتی مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و برای رفع آنها اقدام کنید.
عملکرد سیستم سرعت خودرو
سیستم سرعت خودرو، متشکل از سنسور سرعت و واحد کنترل الکترونیکی (ECU)، وظیفه اندازه گیری دقیق سرعت خودرو و انتقال این داده ها به سیستم های مختلف خودرو را بر عهده دارد. سنسور سرعت، تغییرات دورانی را به سیگنال های الکتریکی تبدیل کرده و به ECU ارسال می‌کند. ECU نیز با پردازش این سیگنال ها، سرعت خودرو را محاسبه کرده و از این اطلاعات برای تنظیم پارامترهای مختلف موتور، مانند میزان تزریق سوخت و زمان جرقه زنی، استفاده می‌کند.
اطلاعات سرعت خودرو برای عملکرد صحیح سیستم هایی مانند ترمز ضد قفل (ABS)، کنترل پایداری (ESP) و کروز کنترل نیز ضروری است. در خودروهای مدرن، سنسور سرعت به صورت الکترونیکی با سایر سیستم های خودرو ارتباط برقرار کرده و به بهبود ایمنی و راحتی رانندگی کمک شایانی می‌کند.
سیستم اندازه گیری سرعت در خودروهای امروزی دو نوع است: سیستم مجهز به سیم کیلومتر و سیستم بدون سیم کیلومتر. در سیستم با سیم، سنسوری بر روی دنده کیلومتر نصب می‌شود که به صورت فیزیکی با چرخش دنده در ارتباط است. این سنسور با ارسال سیگنال هایی به کیلومترشمار، سرعت خودرو را به صورت آنالوگ بر روی صفحه نمایش نشان می‌دهد.
در مقابل، سیستم بدون سیم، از سنسورهای دیجیتالی بهره می‌برند که بدون نیاز به اتصال مکانیکی به دنده کیلومتر، سرعت خودرو را به صورت دقیق اندازه گیری کرده و اطلاعات را به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) ارسال می‌کنند. ECU پس از پردازش داده ها، سرعت خودرو را بر روی صفحه نمایش دیجیتال به صورت عددی نمایش می‌دهد.
تاثیر خرابی سنسور سرعت بر کیلومترشمار
خرابی سنسور سرعت به صورت مستقیم بر عملکرد کیلومتر شمار خودرو تاثیر میگذارد. سنسور سرعت علاوه بر کیلومتر شمار، بر عملکرد سایر سیستم های خودرو مانند سیستم ABS، کنترل کشش و سیستم های ایمنی نیز تاثیرگذار است.
یکی از واضح ترین علائم خرابی سنسور سرعت، نمایش نادرست سرعت خودرو بر روی کیلومتر شمار است. ممکن است عقربه کیلومتر شمار ثابت بماند، حرکت کند اما سرعت واقعی خودرو را نشان ندهد یا حتی به صورت تصادفی بالا و پایین بپرد. بسیاری از خودروهای مدرن به سیستم کروز کنترل مجهز هستند که با استفاده از اطلاعات دریافتی از سنسور سرعت، سرعت خودرو را ثابت نگه می‌دارد. در صورت خرابی سنسور سرعت، این سیستم به درستی کار نخواهد کرد.
دلایل خرابی سنسور سرعت
وقتی سرعت سنج خودرو عملکرد صحیحی ندارد، باید به دنبال علت اصلی این اختلال باشیم. این مشکل می‌تواند ناشی از خرابی سنسور سرعت یا اختلال در سایر اجزای سیستم خودرو باشد.
وجود مشکل و خرابی در ECU
واحد (ECU) به‌عنوان مغز متفکر خودرو، وظیفه کنترل و هماهنگی بسیاری از عملکردهای خودرو، از جمله دریافت اطلاعات سرعت از سنسور سرعت سنج را بر عهده دارد. در واقع (ECU) یکی از کلیدی ترین اجزای خودرو محسوب می‌شود و نقش محوری در عملکرد صحیح آن ایفا می‌کند.
در صورت مشاهده علائمی نظیر روشن نشدن خودرو به صورت متناوب، روشن شدن چراغ هشدار موتور، نوسانات غیرعادی در مصرف سوخت، اختلال در عملکرد گیربکس اتوماتیک و…، احتمال بروز مشکل در واحد کنترل الکترونیکی موتور و در نتیجه اختلال در عملکرد سرعت سنج وجود دارد.
در چنین شرایطی، توصیه می‌شود جهت عیب یابی دقیق و رفع مشکل، خودرو را به یک نمایندگی مجاز یا تعمیرگاه تخصصی مراجعه نمایید تا با استفاده از دستگاه عیب‌یاب (دیاگ)، ایرادات احتمالی در واحد کنترل الکترونیکی موتور و سایر اجزای خودرو شناسایی و برطرف گردد.
سیم کشی اشتباه یا فیوز سوخته و معیوب
یکی از دلایل شایع خرابی کیلومتر شمار و سرعت سنج خودرو، وجود ایراد در سیستم سیم کشی یا سوختن فیوزهای مربوطه می‌باشد. در صورت آسیب دیدن سیم هایی که به طور مستقیم به این قطعات متصل هستند، اختلال در نمایش سرعت و مسافت پیموده شده اجتناب ناپذیر خواهد بود.
اجرای نادرست سیم کشی در خودرو می‌تواند به ایجاد اتصال کوتاه و آسیب به اجزای مختلف، از جمله کیلومتر شمار و سرعت‌سنج، منجر شود. نفوذ رطوبت به داخل سیستم سیم کشی و ایجاد خوردگی در سیم ها، یکی دیگر از دلایل رایج بروز این مشکل محسوب می‌شود. در صورت مواجهه با چنین مشکلی، توصیه می‌شود خودرو را به یک تعمیرکار ماهر بسپارید تا نسبت به عیب یابی و رفع مشکل اقدام نماید.
در صورتی که قصد دارید شخصا فیوزها را بررسی کنید، نکات زیر را رعایت فرمایید:
- قطع کامل برق خودرو: پیش از هرگونه اقدامی، اطمینان حاصل کنید که خودرو به طور کامل خاموش بوده و کلید خودرو از سوئیچ خارج شده باشد.
- یافتن جعبه فیوز: با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو، محل دقیق جعبه فیوز را مشخص نمایید. معمولاً جعبه فیوز در نزدیکی درب راننده قرار دارد.
- استفاده از مولتی متر: به کمک یک مولتی متر، سلامت فیوزها را مورد بررسی قرار دهید. در صورت مشاهده فیوز سوخته، نسبت به تعویض آن با فیوزی با آمپر مشابه اقدام نمایید.
- روشن نمودن خودرو و بررسی مجدد: پس از تعویض فیوز، خودرو را روشن کرده و عملکرد کیلومتر شمار و سرعت‌سنج را مجدداً ارزیابی نمایید.
معیوب‌بودن سنسور سرعت
سنسور سرعت خودرو، معمولاً در گیربکس نصب شده و با چرخش چرخ دنده ها، پالس های الکترونیکی تولید می‌کند. این پالس ها حاوی اطلاعاتی در مورد سرعت چرخش چرخ ها هستند که توسط ECU برای محاسبه سرعت خودرو و سایر پارامترهای مرتبط استفاده می‌شود. در صورتی که سنسور سرعت به دلایلی مانند آسیب فیزیکی، اتصال کوتاه یا نقص در مدار الکترونیکی دچار مشکل شود، این پالس‌ها به درستی تولید نشده و در نتیجه اطلاعات نادرستی به ECU ارسال خواهد شد.
از دلایل خرابی سنسور سرعت سنج خودرو می‌توانیم به فرسودگی در شرایط تحت فشار و همچنین رانندگی ضعیف نیز اشاره کنیم.
جمع بندی
مهم‌ترین وظیفه سنسور سرعت خودرو ارسال اطلاعات مربوط به سرعت خودرو به ECU است. اگر سنسور درست کار نکند یا از کار بیفتد، راننده نمی‌تواند از سرعت و شتاب خودرو مطلع شود. این موضوع به طور مستقیم روی کیلومتر شمار ماشین تاثیر میگذارد و مسافت طی شده را به درستی نمایش نمی‌دهد.
برای عیب یابی سنسور کیلومتر می‌توان از دستگاه دیاگ استفاده کرد. برای بررسی دستی سنسور سرعت خودرو نیز می‌توانیم از ولت متر و اهم سنج استفاده کنیم.
یدکی اصیل عرضه کننده طیف گسترده‌ای از قطعات و لوازم یدکی در شیراز است. این فروشگاه به صورت حضوری و آنلاین آماده ارائه خدمت به شماست.
در فروشگاه یدکی اصیل، می‌توانید انواع قطعات حیاتی خودرو از جمله دسته موتور، کمک فنر، بلبرینگ، دینام، کویل و کاسه نمد را با اطمینان خاطر خریداری نمایید. همچنین، قطعات حساس و تخصصی همچون سرسیلندر نیز در سبد محصولات این فروشگاه موجود می‌باشد.خرابی کیلومتر شمار
ایران خودرو