کلاچ یکی از اجزای حیاتی سیستم انتقال قدرت در خودروها است که وظیفه آن، قطع و وصل کردن نرم و تدریجی گشتاور موتور به گیربکس است. این امر به راننده اجازه می دهد تا دنده ها را به آرامی تعویض کند و از خاموش شدن موتور هنگام توقف ماشین جلوگیری کند. پدال کلاچ، رابط بین راننده و سیستم کلاچ است و به راننده اجازه می دهد تا با فشار دادن پا، دیسک و صفحه کلاچ را از یکدیگر جدا کند.
خرابی پدال کلاچ می تواند منجر به مشکلات مختلفی از جمله تعویض دنده دشوار، لرزش، سر خوردن کلاچ و حتی از کار افتادن کامل آن شود.
در این مقاله، به بررسی علائم خرابی پدال کلاچ، نحوه تشخیص و علل ایجاد این مشکل می پردازیم. آشنایی با این علائم می تواند به شما در تشخیص زودهنگام مشکل و جلوگیری از خرابی های شدیدتر و هزینه های اضافی کمک کند.
فهرست
- مکانیزم و عملکرد سیستم کلاچ خودرو
- دلایل خرابی پدال کلاچ خودرو
- از کجا خرابی پدال کلاچ را متوجه شویم؟
- 4 علت بالا نیامدن پدال کلاچ
- جمع بندی
مکانیزم و عملکرد سیستم کلاچ خودرو
سیستم کلاچ در خودروهای دنده دستی، نقشی حیاتی در انتقال قدرت از موتور به گیربکس ایفا می‌کند. این سیستم به راننده اجازه می‌دهد تا به طور نرم و روان دنده‌ها را تعویض کند و از خاموش شدن موتور در هنگام توقف یا حرکت با سرعت کم جلوگیری کند.
اجزای اصلی سیستم کلاچ
- صفحه کلاچ: دیسک فلزی اصطکاکی که بین دیسک فلایویل موتور و صفحه فشار قرار می‌گیرد.
- صفحه فشار: صفحه‌ای که به دیسک فلایویل موتور متصل می‌شود و صفحه کلاچ را تحت فشار قرار می‌دهد.
- بلبرینگ رها کننده: بلبرینگی که به کمک اهرم کلاچ، صفحه فشار را از صفحه کلاچ جدا می‌کند.
- اهرم کلاچ: اهرمی که توسط پای راننده فشار داده می‌شود و به بلبرینگ رهاکننده نیرو وارد می‌کند.
- فنرهای دیافراگمی: فنرهایی که در داخل صفحه فشار قرار دارند و به حفظ تماس بین صفحه فشار و صفحه کلاچ کمک می‌کنند.
- فلایویل: دیسک سنگینی که در انتهای میل لنگ موتور قرار دارد و گشتاور موتور را ذخیره می‌کند.
- محور کلاچ: محوری که صفحه کلاچ و صفحه فشار را به هم متصل می‌کند.
- کاسه کلاچ: محفظه ای که صفحه کلاچ، صفحه فشار و سایر اجزای سیستم کلاچ را در خود جای می‌دهد.
نحوه عملکرد سیستم کلاچ
حرکت در حالت خلاص: زمانی که پدال کلاچ رها شده است، فنرهای دیافراگمی صفحه فشار را به صفحه کلاچ فشار می‌دهند و این دو صفحه به هم چسبیده و در حال چرخش هستند. در این حالت، گشتاور موتور از طریق صفحه کلاچ به دیسک‌های دنده در گیربکس منتقل می‌شود و خودرو به حرکت در می‌آید.
فشار دادن پدال کلاچ: با فشار دادن پدال کلاچ، اهرم کلاچ به بلبرینگ رهاکننده نیرو وارد می‌کند. بلبرینگ رهاکننده، صفحه فشار را از صفحه کلاچ جدا می‌کند و اصطکاک بین این دو صفحه از بین می‌رود.
تعویض دنده: در حالی که پدال کلاچ فشار داده شده است، راننده می‌تواند دنده مورد نظر را انتخاب کند.
رها کردن پدال کلاچ: با رها کردن تدریجی پدال کلاچ، فنرهای دیافراگمی دوباره صفحه فشار را به صفحه کلاچ نزدیک می‌کنند. این امر باعث ایجاد اصطکاک تدریجی بین این دو صفحه و انتقال نرم و روان گشتاور موتور به گیربکس می‌شود.
دلایل خرابی پدال کلاچ خودرو
دلایل مختلفی می تواند برای خراب شدن پدال کلاچ خودرو وجود داشته باشد. برخی از رایج ترین آنها عبارتند از:
مشکلات مربوط به سیم کلاچ
- پاره شدن سیم کلاچ: این شایع ترین مشکل مربوط به سیم کلاچ است. زمانی که سیم کلاچ پاره می شود، دیگر نیرویی برای به حرکت درآوردن دو شاخه کلاچ و جدا کردن دیسک و صفحه وجود ندارد. در نتیجه، پدال کلاچ شل می شود و دیگر کلاچ را درگیر نمی کند.
- تنظیم نامناسب سیم کلاچ: اگر سیم کلاچ به درستی تنظیم نشده باشد، ممکن است پدال کلاچ بیش از حد سفت یا شل باشد. همچنین ممکن است کلاچ به طور کامل درگیر نشود یا حتی در حالت درگیر گیر کند.
- فرسودگی سیم کلاچ: با گذشت زمان، سیم کلاچ فرسوده می شود و ممکن است رشته های آن پاره شود. این امر می تواند منجر به پارگی ناگهانی سیم کلاچ یا عملکرد ضعیف آن شود.
مشکلات مربوط به سیستم هیدرولیک
- نشت مایع هیدرولیک: اگر در سیستم هیدرولیک کلاچ نشتی وجود داشته باشد، فشار لازم برای به حرکت درآوردن دو شاخه کلاچ ایجاد نمی شود. این امر می تواند منجر به شل شدن پدال کلاچ و عدم درگیری کامل کلاچ شود.
- هوا گرفتن سیستم: اگر در سیستم هیدرولیک کلاچ هوا وجود داشته باشد، پدال کلاچ اسفنجی به نظر می رسد و به درستی عمل نمی کند.
- خرابی سیلندر اصلی یا فرعی: سیلندرهای اصلی و فرعی اجزایی از سیستم هیدرولیک هستند که فشار لازم برای به حرکت درآوردن دو شاخه کلاچ را ایجاد می کنند. اگر هر یک از این سیلندرها خراب شود، می تواند منجر به مشکلات کلاچ گیری شود.
مشکلات مربوط به دیسک و صفحه کلاچ
- فرسودگی دیسک و صفحه کلاچ: با گذشت زمان، دیسک و صفحه کلاچ فرسوده می شوند و در نهایت نیاز به تعویض دارند. زمانی که دیسک و صفحه کلاچ فرسوده می شوند، ممکن است در هنگام تعویض دنده یا حرکت در سربالایی احساس لغزش کنید. همچنین ممکن است هنگام رها کردن پدال کلاچ، بوی سوختگی به مشام برسد.
- تاب برداشتن دیسک و صفحه کلاچ: اگر دیسک و صفحه کلاچ بیش از حد گرم شوند، ممکن است تاب بردارند. این امر می تواند منجر به لرزش و ارتعاش خودرو هنگام حرکت در سرعت کم شود.
- آغشته شدن دیسک و صفحه کلاچ به روغن یا گریس: اگر دیسک و صفحه کلاچ به روغن یا گریس آغشته شوند، دیگر نمی توانند به درستی به یکدیگر بچسبند. این امر می تواند منجر به لغزش کلاچ و عدم انتقال قدرت به چرخ ها شود.
مشکلات مربوط به بلبرینگ کلاچ
فرسودگی بلبرینگ کلاچ: بلبرینگ کلاچ وظیفه دارد تا چرخش موتور را به دو شاخه کلاچ منتقل کند. اگر بلبرینگ کلاچ فرسوده شود، ممکن است هنگام فشار دادن پدال کلاچ، صدای جیرجیر یا نویز به گوش برسد. همچنین ممکن است پدال کلاچ سفت یا شل شود.
مشکلات مربوط به فلایویل
ترک خوردن یا تاب برداشتن فلایویل: فلایویل یک چرخ سنگین است که در پشت موتور قرار دارد. اگر فلایویل ترک خورده یا تاب برداشته باشد، ممکن است هنگام حرکت در سرعت کم، لرزش و ارتعاش شدید خودرو را احساس کنید.
علاوه بر این موارد، عوامل دیگری نیز می توانند باعث خراب شدن پدال کلاچ خودرو شوند، مانند:
- رانندگی پرخاشگرانه: رانندگی پرخاشگرانه، مانند رها کردن ناگهانی پدال کلاچ یا تعویض دنده بدون فشردن کامل پدال کلاچ، می تواند به کلاچ خودرو آسیب برساند.
- بار بیش از حد: حمل بار سنگین یا یدک کشیدن وسایل سنگین می تواند فشار زیادی به کلاچ خودرو وارد کند و باعث فرسودگی سریعتر آن شود.
اگر با هر یک از این مشکلات روبرو هستید، مهم است که در اسرع وقت به یک مکانیک مجاز مراجعه کنید. تعویض دیر هنگام کلاچ می تواند به سایر اجزای سیستم انتقال قدرت آسیب برساند و هزینه های تعمیر را به طور قابل توجهی بالا میبرد.
از کجا خرابی پدال کلاچ را متوجه شویم؟
علائم مختلفی برای تشخیص خراب شدن پدال کلاچ ماشین وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنم:
مشکلات مربوط به عملکرد پدال
- سفت شدن پدال: اگر برای فشردن پدال کلاچ به نیروی زیادی نیاز داشته باشید، ممکن است کلاچ هیدرولیک دچار مشکل شده باشد.
- بالا نیامدن پدال: اگر بعد از رها کردن پدال، پای شما در پایین آن گیر کند و به بالا برنگردد، احتمالاً مشکل از فنر پدال کلاچ یا سیستم هیدرولیک آن است.
- لرزش پدال: لرزش پدال کلاچ هنگام فشار دادن می‌تواند نشان دهنده تاب برداشتن صفحه کلاچ یا مشکل در فلایویل باشد.
مشکلات مربوط به صفحه کلاچ
- بوی سوختگی: بوی سوختگی هنگام رها کردن پدال کلاچ می‌تواند نشان دهنده سوختن صفحه کلاچ باشد.
- عدم درگیری کامل: اگر برای حرکت دادن دنده به فشار زیادی به دنده نیاز داشته باشید یا هنگام حرکت ماشین هنوز لرزش احساس می‌کنید، احتمالاً صفحه کلاچ کاملاً درگیر نمی‌شود.
- سر خوردن کلاچ: اگر هنگام رانندگی در سربالایی ماشین قدرت کافی را برای بالا رفتن نداشته باشد و به پایین سر بخورد، ممکن است صفحه کلاچ کاملاً فرسوده شده باشد.
صدای غیرعادی
- صدای جیرجیر: صدای جیرجیر هنگام فشار دادن پدال کلاچ می‌تواند نشان دهنده خشکی کابل کلاچ یا مشکل در بلبرینگ کلاچ باشد.
- صدای تق تق: صدای تق تق هنگام رها کردن پدال کلاچ می‌تواند نشان دهنده شکستگی فنر پدال کلاچ یا مشکل در دیسک و صفحه کلاچ باشد.
4 علت بالا نیامدن پدال کلاچ
عملکرد نادرست بلبرینگ رها سازی کلاچ: بلبرینگ رها سازی کلاچ، که به عنوان بلبرینگ کلاچ نیز شناخته می شود، نقش مهمی در عملکرد صحیح کلاچ دارد. این بلبرینگ به حرکت روان پدال کلاچ و درگیر و رها شدن صفحه کلاچ کمک می کند. خرابی یا فرسودگی بلبرینگ رها سازی کلاچ می تواند باعث سفت شدن یا گیر کردن پدال در حالت پایین شده و از بالا آمدن آن جلوگیری کند.
خرابی سیلندر ثانویه پدال کلاچ: سیلندر ثانویه پدال کلاچ، که به عنوان سیلندر برده نیز شناخته می شود، نیروی لازم برای حرکت دیسک و صفحه کلاچ را از طریق مایع هیدرولیک تامین می کند. اگر این سیلندر خراب یا نشتی داشته باشد، فشار کافی برای بالا بردن پدال کلاچ ایجاد نمی شود.
خرابی سیلندر اصلی پدال کلاچ: سیلندر اصلی پدال کلاچ، که به عنوان سیلندر استاد نیز شناخته می شود، نیروی لازم برای به حرکت درآوردن سیلندر ثانویه را از طریق فشار دادن پدال کلاچ توسط راننده تامین می کند. اگر این سیلندر خراب یا نشتی داشته باشد، فشار کافی برای فعال کردن سیلندر ثانویه و بالا بردن پدال کلاچ ایجاد نمی شود.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید برای تعمیر آن به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید. رانندگی با پدال کلاچ معیوب می تواند به سایر اجزای سیستم کلاچ و همچنین موتور و گیربکس آسیب برساند، بنابراین حل سریع این مشکل بسیار مهم است.
جمع بندی
یدکی اصیل عرضه کننده انواع قطعات و لوازم یدکی شیراز، لوازم یدکی ایران خودرو شیراز و لوازم یدکی سایپا شیراز است. این فروشگاه در شیراز واقع شده و به صورت حضوری و آنلاین آماده ارائه خدمت به شماست. یدکی اصیل در تلاش است تا محصولات با کیفیت و اصل را با قیمت مناسب به دست مشتریان خود در سراسر کشور برساند.
فروشگاه یدکی اصیل انواع قطعات و لوازم یدکی ماشین (پژو، پراید و…) از جمله قطعات موتوری، قطعات بدنه، قطعات برقی و الکترونیکی، قطعات تزئینی و … را عرضه می نماید.
ایران خودرو