سیبک فرمان، نقش بسزایی در کنترل و هدایت ایمن خودرو ایفا می‌کند. این قطعه کوچک اما پر اهمیت، با اتصال اجزای مختلف سیستم تعلیق به یکدیگر، امکان چرخش چرخ ها و تغییر جهت خودرو را فراهم می‌آورد. سیبک ها معمولاً در قسمت جلوی خودرو و در محل اتصال چرخ ها به شاسی قرار دارند.
خرابی سیبک می‌تواند عواقب جدی برای خودرو و سرنشینان آن به همراه داشته باشد. از جمله این عواقب می‌توان به کاهش کنترل خودرو، افزایش تصادف، افزایش مصرف سوخت و ایجاد صداهای غیرعادی در سیستم تعلیق اشاره کرد. به همین دلیل، بررسی و تعویض به موقع سیبک های فرسوده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در ادامه این مقاله، به بررسی ساختار سیبک فرمان، انواع مختلف آن و عوامل موثر بر خرابی سیبک خواهیم پرداخت. با مطالعه این مطلب، می‌توانید اطلاعات کاملی در مورد سیبک فرمان و علائم خرابی آن به دست آورید.
انواع سیبک خودرو
سیبک صرفا مربوط به فرمان نمی‌شود و در قسمت های دیگر خودرو نیز استفاده میشود:
- سیبک تعادل: این قطعه که به شکل حرف U است، در دو طرف شاسی خودرو نصب میشود و وظیفه اصلی آن حفظ تعادل خودرو در هنگام حرکت است. سیبک تعادل با ایجاد اتصالات محکم بین اجزای سیستم تعلیق، به خودرو کمک می‌کند تا در پیچ ها و ناهمواری‌های جاده، پایداری خود را حفظ کند.
- سیبک طبق خودرو: سیبک طبق، قطعه‌ای مقاوم است که از سه بخش اصلی تشکیل شده است. این قطعه، اتصال بین شاسی خودرو و سگدست را برقرار می‌کند و نقش مهمی در هدایت چرخ ها دارد. سیبک طبق با جذب ضربات وارده از جاده، به محافظت از سایر اجزای سیستم تعلیق کمک می‌کند.
- سیبک زیرکمکی: این قطعه که با نام سیبک زیر اکسل نیز شناخته میشود، وظیفه اتصال کمک‌فنر به شاسی خودرو را بر عهده دارد. سیبک زیرکمکی با ایجاد یک اتصال انعطاف‌پذیر، به کمک‌فنر اجازه می‌دهد تا به طور مؤثر عمل کند و ارتعاشات ناشی از حرکت خودرو را کاهش دهد.
- سیبک فرمان (مفصلی): سیبک فرمان، قطعه‌ای است که جعبه فرمان را به سیستم تعلیق متصل می‌کند و نقش مهمی در فرمان پذیری خودرو دارد. این قطعه با امکان چرخش در زوایای مختلف، به راننده اجازه می‌دهد تا به راحتی خودرو را هدایت کند. سیبک فرمان، به دلیل قرارگیری در یک نقطه حساس از خودرو، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در صورت خرابی، می‌تواند بر عملکرد فرمان خودرو تأثیر بگذارد.
درباره سیبک فرمان
این قطعه کوچک اما حیاتی، به عنوان یک مفصل عمل کرده و امکان حرکت چرخ ها را در زوایای مختلف فراهم می‌آورد. به عبارت دیگر، سیبک فرمان به عنوان رابطی بین چرخ ها و سایر اجزای سیستم تعلیق عمل کرده و امکان چرخش و تغییر زاویه چرخ ها را در هنگام فرمان دهی فراهم می‌آورد.
سیبک فرمان از دو بخش اصلی تشکیل شده است: یک گوی فلزی که درون یک محفظه قرار دارد و اطراف آن با روکشی از لاستیک یا پلاستیک مقاوم پوشیده شده. گوی فلزی به عنوان محور چرخش عمل کرده و امکان حرکت آزادانه چرخ را در اطراف خود فراهم می‌آورد. روکش لاستیکی یا پلاستیکی نیز از نفوذ گرد و غبار و آب به داخل مفصل جلوگیری کرده و همچنین به عنوان یک ضربه گیر عمل می‌کند.
محل قرارگیری سیبک فرمان
سیبک فرمان معمولاً در قسمت پایین چرخ های جلو خودرو و در محل اتصال چرخ به سیستم تعلیق قرار دارد. در برخی از خودروها نیز ممکن است در قسمت عقب و یا در هر چهار چرخ خودرو وجود داشته باشد.
عملکرد سیبک فرمان
هنگامی که راننده فرمان را می‌چرخاند، سیبک فرمان به عنوان یک مفصل عمل کرده و امکان چرخش چرخ ها را در جهت دلخواه فراهم می‌آورد. این عمل باعث تغییر جهت حرکت خودرو و همچنین کمک به حفظ تعادل خودرو در هنگام پیچیدن میشود. همچنین، سیبک فرمان به خودرو این امکان را می‌دهد تا بتواند بر روی سطوح ناهموار حرکت کرده و ضربات وارده از جاده را جذب کند.
علائم خرابی سیبک فرمان
با گذشت زمان و طی کردن مسافت های طولانی، سیبک ها به دلیل اصطکاک و فشار دچار سایش می‌شوند و در نهایت خراب می‌شوند. ضربه زدن به جدول، چاله و دست‌انداز نیز می‌تواند به سیبک ها آسیب برساند و باعث شل شدگی یا شکستگی آن‌ها شود. چنانچه هر یک از علائم زیر را در هنگام رانندگی احساس کردید حتما خودروی خود را به تعمیرکار نشان دهید.
افت فرمان پذیری
خرابی سیبک به طور مستقیم بر کیفیت فرمان پذیری تأثیر می‌گذارد. در صورت بروز نقص در سیبک، انتقال حرکت چرخشی فرمان به چرخ ها به طور کامل و دقیق انجام نشده و در نتیجه، فرمان پذیری خودرو دچار اختلال میشود. شل شدن یا آسیب دیدن سیبک باعث ایجاد لقی در سیستم فرمان شده و راننده احساس می‌کند که فرمان خودرو پاسخگو نیست و با تأخیر به فرمان ها واکنش نشان می‌دهد. همچنین، این مشکل می‌تواند باعث لرزش فرمان و ایجاد صداهای غیرعادی در هنگام رانندگی شود که همگی از علائم کاهش کیفیت فرمان پذیری به دلیل خرابی سیبک فرمان هستند.
عدم بازگشت خودکار فرمان
یکی از بارزترین علائم این خرابی، عدم بازگشت خودکار فرمان به حالت اولیه پس از چرخاندن آن است. سیبک فرمان به عنوان یک مفصل کروی، نقش مهمی در اتصال چرخ ها به سیستم تعلیق ایفا می‌کند و به چرخ ها اجازه می‌دهد به طور مستقل حرکت کنند. در صورت خرابی سیبک، اصطکاک و سایش در این مفصل افزایش یافته و باعث میشود که فرمان به راحتی به حالت اولیه برنگردد. همچنین، شل شدگی سیبک می‌تواند منجر به ایجاد لقی در سیستم فرمان شود که در نتیجه آن، راننده مجبور است برای حفظ مسیر حرکت، فرمان را در یک وضعیت خاص نگه دارد.
فشار یا کشش غیرعادی فرمان
این پدیده به دلیل نقش حیاتی سیبک در سیستم تعلیق و فرمان خودرو رخ می‌دهد. سیبک ها به عنوان اتصالات کروی شکل، امکان حرکت روان و چرخشی قطعات مختلف سیستم فرمان را فراهم می‌کنند. در صورت فرسودگی یا آسیب دیدگی سیبک، اصطکاک و مقاومت در برابر حرکت افزایش یافته، حرکت مفصلی به درستی انجام نمی‌شود و در نتیجه راننده احساس فشار یا کشش غیرعادی در فرمان را تجربه می‌کند. این امر منجر به کاهش کنترل خودرو و افزایش خطر بروز حوادث رانندگی میشود.
سایش غیرعادی لاستیک های جلو
در صورت خرابی سیبک، زاویه چرخ ها نسبت به یکدیگر و نسبت به زمین به طور صحیح تنظیم نشده و در نتیجه، لاستیک ها به صورت یکنواخت و عمود بر سطح جاده ساییده نمی‌شوند. این امر باعث ایجاد سایش های غیرعادی و نامتقارن در آج لاستیک ها شده و عمر مفید آن‌ها را به شدت کاهش می‌دهد. به عبارت دیگر، خرابی سیبک فرمان موجب میشود تا لاستیک ها در هنگام حرکت خودرو به جای غلتیدن، کشیده شوند که این امر به نوبه خود منجر به افزایش اصطکاک، مصرف سوخت بیشتر و کاهش کنترل خودرو می‌گردد.
سفت شدن یا لقی بیش از حد فرمان
در صورت خرابی سیبک، اتصال انعطاف‌پذیر بین چرخ ها و فرمان از بین رفته و اصطکاک و مقاومت در سیستم فرمان افزایش می‌یابد که در نتیجه آن، فرمان خودرو سفت شده و چرخاندن آن دشوار میشود. از سوی دیگر، اگر سیبک فرمان بیش از حد سایش پیدا کند و یا اجزای آن شل شوند، ممکن است لقی بیش از حد در سیستم فرمان ایجاد شود که این امر نیز کنترل خودرو را با مشکل مواجه می‌سازد.
جمع بندی
اگر سیبک کار خود را به درستی انجام ندهد، فشار کاری آن به بخش های دیگر وارد خواهد شد. ساییده شدن لاستیک های جلو، کاهش فرمان پذیری، سفتی و هرزگردی فرمان هم می‌توانند از اثرات خرابی سیبک باشند.
یدکی اصیل عرضه کننده طیف گسترده‌ای از قطعات و لوازم یدکی در شیراز است. این فروشگاه به صورت حضوری و آنلاین آماده ارائه خدمت به شماست.
در فروشگاه یدکی اصیل، می‌توانید انواع قطعات حیاتی خودرو از جمله دسته موتور، کمک فنر، بلبرینگ، دینام، کویل و کاسه نمد را با اطمینان خاطر خریداری نمایید. همچنین، قطعات حساس و تخصصی همچون سرسیلندر نیز در سبد محصولات این فروشگاه موجود می‌باشد.
ایران خودرو