دیاگ خودرو، راهنمای کامل عیب یابی و بررسی سلامت اتومبیل

در دنیای مدرن، اتومبیل‌ها به یار جدایی‌ ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده‌اند. اما همانند هر وسیله‌ی دیگری، خودروها نیز به مراقبت و توجه نیاز دارند.

دیاگ خودرو، با معاینه‌ای دقیق و تخصصی، به شما کمک میکند تا از سلامت اتومبیل خود مطلع شوید. این فرآیند، با استفاده از دستگاهی به نام دیاگ، اطلاعات جامعی از وضعیت بخش‌های مختلف خودرو ارائه می‌ دهد و به شما در پیشگیری از مشکلات و خرابی‌های ناگهانی کمک میکند. با دیاگ، می‌توانید به زبانی ساده و قابل فهم، از وضعیت موتور، گیربکس، سیستم‌ های پایداری و ایمنی، بخش‌ های برقی و الکترونیکی و همچنین میزان آلایندگی خودرو خود آگاه شوید.

این اطلاعات ارزشمند، به شما کمک میکند تا در صورت وجود هرگونه مشکل، به موقع نسبت به رفع آن اقدام کنید و از بروز خرابی‌ های سنگین و پرهزینه در آینده جلوگیری نمایید.

در این راهنمای جامع، به بررسی کامل دیاگ خودرو، مزایای استفاده از آن، و آشنایی با انواع دستگاه‌ ها و روش‌ های دیاگ خواهیم پرداخت.

دیاگ خودرو چیست؟

خودروهای امروزی به جای سیستم‌های مکانیکی قدیمی، از واحدهای کنترل الکترونیکی یا ECU برای مدیریت و کنترل بخش‌های مختلف خود استفاده می‌کنند. ECU مانند مغز متفکر خودرو عمل می‌کند و با دریافت اطلاعات از سنسورهای مختلف، دستورات لازم را به اجزای مختلف خودرو ارسال می‌کند.

دیاگ خودرو یا دیاگ زدن خودرو فرآیندی است که با استفاده از دستگاه دیاگ انجام می‌شود و به منظور عیب‌ یابی و تشخیص مشکلات در سیستم‌های مختلف خودرو، به خصوص موتور، مورد استفاده قرار میگیرد.

دستگاه دیاگ به پورت OBD-II خودرو متصل می‌شود و می‌تواند با ECU ارتباط برقرار کند. این دستگاه اطلاعات مختلفی را از جمله کدهای خطا، داده‌های حسگرها و عملکرد اجزای مختلف خودرو را از ECU دریافت و به نمایش می‌گذارد.

با استفاده از این اطلاعات، مکانیک می‌تواند به سرعت و به طور دقیق، علت مشکل را شناسایی کرده و برای رفع آن اقدام کند.

نحوه کار دستگاه دیاگ

دستگاه دیاگ از طریق سوکت به پورت OBD-II که معمولاً در نزدیکی فرمان یا زیر داشبورد قرار دارد، به خودرو متصل می‌شود. پس از اتصال، کاربر باید مدل دقیق خودرو را در دستگاه دیاگ انتخاب کند. این امر به دستگاه اجازه می‌دهد تا با سیستم‌ های الکترونیکی خاص آن خودرو ارتباط برقرار کند.

پس از انتخاب مدل، دستگاه دیاگ به طور خودکار با ECU خودرو ارتباط برقرار می‌کند. ECU “مغز” خودرو است و اطلاعات مربوط به عملکرد تمام اجزای اصلی را جمع‌آوری و ذخیره می‌کند. دستگاه دیاگ این اطلاعات را از ECU استخراج می‌کند و به صورت قابل فهم برای کاربر بر روی صفحه نمایش خود نشان می‌دهد.

بخش مهمی از اطلاعات ارائه شده توسط دستگاه دیاگ، کدهای خطا است. این کدها نشان دهنده مشکلات یا ایرادات شناسایی شده در سیستم‌ های مختلف خودرو هستند. برای درک دقیق معنای هر کد خطا، کاربر می‌تواند به یک کتابچه راهنمای دیاگ یا به یک پایگاه داده آنلاین کدهای خطا مراجعه کند.

برخی از دستگاه‌های دیاگ امکان پاک کردن کدهای خطا را از ECU فراهم می‌کنند. این امر می‌تواند مفید باشد، به خصوص اگر چراغ هشدار دهنده موتور روشن شده باشد که ناشی از یک مشکل جزئی یا موقتی باشد. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که پاک کردن کد خطا بدون رفع مشکل اصلی، صرفاً چراغ هشدار دهنده را خاموش می‌کند و مشکل را حل نمی‌کند.

برخی از دستگاه های دیاگ قابلیت تنظیم و کالیبراسیون خودرو مثل تنظیم زمان سنسور اکسیژن یا تنظیم دور آرام موتور را دارند، اما این کار به مدل خودرو و نوع دستگاه دیاگ بستگی دارد. همه ی خودروها این امکان را ندارند که از طریق دیاگ، تنظیم و کالیبره بشوند.

علاوه بر عیب‌ یابی و شناسایی مشکلات فنی، دستگاه‌ های دیاگ امکان دسترسی به اطلاعات کلی مربوط به خودرو را نیز فراهم می‌کنند. از جمله:

• مشخصات کلی: مدل دقیق خودرو، سال تولید، تیپ یا آپشن، کد شاسی و کد موتور
• اطلاعات فنی: حجم موتور، نوع گیربکس، استاندارد آلایندگی، حداکثر قدرت و گشتاور
• اطلاعات آماری: مسافت طی شده، کارکرد موتور (بر حسب ساعت یا کیلومتر)، تعداد دفعات روشن شدن خودرو
• وضعیت فعلی: ولتاژ باتری، دمای مایع خنک‌ کننده، فشار روغن، وضعیت سنسورهای مختلف

انواع دستگاه دیاگ

رایج ترین انواع دستگاه های دیاگ عبارتند از:

دستگاه دیاگ ثابت روی استند

این دستگاه ها بزرگ و سنگین هستند، اما معمولاً قدرتمندترین و دقیق ترین دستگاه های دیاگ موجود در بازار هستند. آنها اغلب در تعمیرگاه ها و نمایندگی های خودرو استفاده می شوند. این نوع دستگاه، در مقایسه با مدل‌ های قابل حمل، ابعاد بزرگ‌ تری دارد و به طور معمول در تعمیرگاه‌ ها و مراکز خدماتی خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این نوع دستگاه دیاگ، به دلیل ظاهر مدرن و اشغال فضای بیشتر، نمای حرفه‌ای‌ تر به محیط تعمیرگاه میدهد و باعث جلب توجه مشتریان میشود. به دلیل قرارگیری کامپیوتر بر روی استند، دسترسی به اطلاعات و نمودارها حین عیب‌ یابی برای تعمیرکار آسان‌تر خواهد بود.
دستگاه‌ های دیاگ روی استند به طور معمول از نظر نرم‌ افزاری و سخت‌ افزاری قوی‌تر از مدل‌ های قابل حمل بوده و امکانات و قابلیت‌ های بیشتری را برای عیب‌ یابی دقیق‌تر ارائه می‌کنند.
این نوع دستگاه دیاگ معمولا به پرینتر متصل می‌شود و می‌توان گزارش‌ها و یافته‌های عیب‌یابی را به صورت چاپی به مشتری ارائه داد.

بزرگ بودن و سنگین بودن این نوع دستگاه دیاگ، جابجایی آن را دشوار میکند و به همین دلیل، تعمیرکار برای عیب‌ یابی خودرو باید به محل استقرار دستگاه مراجعه کند. همچنین قیمت این دستگاه نسبت به مدل قابل حمل، گران‌تر است.

دستگاه دیاگ قابل حمل

مهم‌ ترین مزیت دیاگ قابل حمل، قابلیت جابجایی آن‌ است. این دستگاه‌ به دلیل ابعاد و وزن کم، به آسانی قابل حمل بوده و می‌توان از آن‌ در مکان‌ های مختلف، از جمله تعمیرگاه، پارکینگ و حتی منزل استفاده کرد.

دیاگ قابل حمل، رابط کاربری ساده‌ای دارند و کار با آن‌ها آسان است. این دستگاه‌ معمولاً به همراه نرم‌ افزاری ارائه می‌شوند که به کاربر در عیب‌ یابی خودرو کمک می‌کند. به طور کلی، این دستگاه‌ نسبت به دستگاه‌ های دیاگ ثابت قیمت مناسب‌ تری دارند. این موضوع، آن‌ را به گزینه‌ای ایده‌ آل برای تعمیرکاران و افراد مبتدی تبدیل می‌کند.

دستگاه‌های دیاگ قابل حمل، قابلیت‌های متنوعی را ارائه می‌دهند. از جمله این قابلیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خواندن کدهای خطا
• پاک کردن کدهای خطا
• نمایش اطلاعات مربوط به سنسورها و عملگرها
• انجام تست‌های مختلف
• تنظیم پارامترها

دستگاه دیاگ لپ تاپ

لپ تاپ ها به عنوان جایگزینی مدرن برای دیاگ های ثابت به شمار می آیند. با استفاده از نرم افزارهای تخصصی دیاگ، امکان اتصال مستقیم لپ تاپ به خودرو از طریق کابل های مخصوص فراهم شده است. این امر، نیاز به دستگاه دیاگ مجزا را رفع کرده و کار را برای تعمیرکاران ساده تر و کارآمدتر می کند.

نرم افزارهای دیاگ نصب شده بر روی لپ تاپ ها، به مراتب از نظر کارایی و دامنه اطلاعاتی، قدرتمندتر از دیاگ های سنتی هستند. این نرم افزارها می توانند اطلاعات بسیار دقیق تری از عملکرد بخش های مختلف خودرو، از جمله موتور، گیربکس، سیستم های الکترونیکی و … را ارائه دهند. علاوه بر این، امکان به روز رسانی مداوم این نرم افزارها وجود دارد که به معنای دسترسی به جدیدترین اطلاعات و عیب یابی دقیق تر در طول زمان است.

استفاده از لپ تاپ و نرم افزار، فرآیند عیب یابی را به مراتب ساده تر و کاربر پسندتر می کند. رابط کاربری این نرم افزارها به گونه ای طراحی شده که به راحتی قابل فهم بوده و کار با آنها نیاز به دانش فنی پیچیده ای ندارد. تکنسین ها به راحتی از نمودارها و گراف های مختلف برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده کرده و در نهایت با دقت و سرعت بیشتری به عیب خودرو پی ببرند.

دستگاه دیاگ بلوتوثی

دستگاه دیاگ بلوتوثی به شما امکان می‌دهد با استفاده از گوشی هوشمند یا تبلت خود، به عیب‌ یابی و تشخیص ایرادات خودروتان بپردازید. برای این کار کافی است دانگل بلوتوث را به پورت OBD-II خودرو متصل کنید و داده‌ های مربوط به عملکرد موتور و سایر اجزای خودرو را دریافت کنید. سپس این داده‌ ها به اپلیکیشنی که روی گوشی هوشمند یا تبلت شما نصب شده، ارسال میشود و شما می‌توانید آنها را به صورت آسان و قابل فهم مشاهده کنید.

کدهای خطای دستگاه دیاگ

کدهای خطای دستگاه دیاگ، که به اختصار DTC (Diagnostic Trouble Code) نامیده می‌شوند، مجموعه‌ای از پنج کاراکتر هستند که برای نشان دادن ایرادات و مشکلات مختلف در سیستم‌های الکترونیکی خودرو به کار می‌روند. هر یک از این کاراکترها معنای خاص خود را دارد و با درک صحیح آنها، می‌توان به ریشه مشکل پی برد و اقدام به رفع آن کرد.

کاراکتر اول

اولین کاراکتر در کد خطای دستگاه دیاگ، قسمت مربوط به خطا را مشخص می‌کند.

P: در صورت وجود این حرف در ابتدای کد خطا، نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم موتور و انتقال قدرت است.

U: حضور این حرف در ابتدای کد خطا، بیانگر وجود نقص در سیستم‌های مربوط به شبکه خودرو است.

B: مشاهده این حرف در ابتدای کد خطا، نشان‌ دهنده ایراد در قسمت بدنه خودرو یا اجزای داخلی اتاق است.

C: اگر کد خطا مربوط به سیستم تعلیق، ترمز و یا فرمان باشد، این حرف در ابتدای آن نمایش داده می‌شود.

کاراکتر دوم

کاراکتر دوم کد خطا حائز اهمیت است چرا که نوع کد خطا را مشخص می‌کند:

• عدد صفر (0): اگر کاراکتر دوم کد خطا عدد صفر باشد، نشان‌ دهنده کد خطای استاندارد است. این نوع کد خطا برای تمام خودروها، صرف نظر از برند یا مدل، یکسان تعریف شده است و مفهوم ثابتی دارد.
• عدد یک (1): اگر کاراکتر دوم کد خطا عدد یک باشد، نشان‌ دهنده کد خطای اختصاصی سازنده است. این نوع کد خطا توسط هر شرکت خودروساز برای خودروهای تولیدی خود تعریف می‌شود و ممکن است در بین برندهای مختلف خودرو معانی متفاوتی داشته باشد.

کاراکتر سوم

کاراکتر سوم در کد خطا، اطلاعات دقیق‌ تری را در مورد محل دقیق مشکل در سیستم مربوطه ارائه می‌دهد.

• عدد 1: نشان‌ دهنده وجود مشکل در بخش اندازه‌ گیری هوای ورودی و تنظیم نسبت سوخت به هوا است. سنسور جریان هوای ورودی، میزان هوای ورودی به موتور را اندازه‌ گیری می‌کند تا در شرایط مختلف رانندگی، نسبت مناسب سوخت به هوا تامین شود.
• عدد 2: نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم انژکتورها در سیستم سوخت‌ رسانی است.
• عدد 3: نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم جرقه‌ زنی موتور است.
• عدد 4: نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم کنترل آلاینده‌ های تولیدی خودرو است.
• عدد 5: نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم کنترل سرعت، دور آرام و سایر موارد مربوط به عملکرد موتور است.
• عدد 6: نشان‌ دهنده وجود مشکل در کامپیوتر موتور و مدارهای خروجی آن است.
• عدد 7: نشان‌ دهنده وجود مشکل در سیستم انتقال قدرت و گیربکس خودرو است.

کاراکتر چهار و پنج

می‌توانند مقادیر عددی بین 0 تا 99 را شامل شوند، نقش تعیین‌کننده‌ای در شناسایی دقیق بخش معیوب ایفا می‌کنند.

برای نمونه، کد خطای P0782 نشان‌دهنده وجود یک خطای استاندارد در سیستم انتقال قدرت است که به طور خاص به مشکل در تعویض دنده دو به سه در گیربکس اتوماتیک اشاره دارد. در واقع، هر کد خطا به مانند یک زبان رمز عمل می‌کند که با تجزیه و تحلیل آن می‌توان به ماهیت مشکل و محل دقیق بروز آن پی برد.

جمع بندی

یدکی اصیل عرضه کننده انواع قطعات و لوازم یدکی شیراز، لوازم یدکی ایران خودرو شیراز و لوازم یدکی سایپا شیراز است. این فروشگاه در شیراز واقع شده و به صورت حضوری و آنلاین آماده ارائه خدمت به شماست. یدکی اصیل در تلاش است تا محصولات با کیفیت و اصل را با قیمت مناسب به دست مشتریان خود در سراسر کشور برساند.

فروشگاه یدکی اصیل انواع قطعات و لوازم یدکی ماشین (پژو، پراید و…) از جمله قطعات موتوری، قطعات بدنه، قطعات برقی و الکترونیکی، قطعات تزئینی و … را عرضه می نماید.