موتورهای EF7 و XU7، دو نمونه از موتورهای پرکاربرد در صنعت خودرو سازی ایران هستند که هریک به دلیل ویژگی های خاص خود، جایگاه ویژه‌ای در میان خودروهای داخلی پیدا کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی و مقایسه دو موتور محبوب و پرکاربرد به کار رفته در خودروهای ایران خودرو می پردازیم.
درباره موتور XU7
موتورهای سری XU محصول شرکت پژو-سیتروئن (PSA) بودند که در بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۲۰۰۰ میلادی بر روی طیف وسیعی از خودروهای این دو شرکت به کار گرفته می شدند. این سری شامل موتورهایی با حجم های مختلف بین ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی بود، که از جمله‌ی آنها می‌توان به XU7 با حجم ۱۷۶۱ سی‌سی اشاره کرد.
موتور XU7 به دلیل استفاده در خودروهای پرتیراژ ایران‌خودرو مثل پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند، در میان رانندگان ایرانی به خوبی شناخته شده است. این موتور با وجود مزایایی مانند قدرت و گشتاور مناسب، طول عمر بالا، قطعات یدکی فراوان و ارزان، معایبی هم دارد که از جمله‌ی آنها می‌توان به صدای بلند، لرزش زیاد و مصرف سوخت نسبتا بالا اشاره کرد.
علاوه بر این، XU7 در طول دوران تولید خود، با مشکلاتی مانند سوختن واشر سرسیلندر، شکستگی پیچ‌ها و رزوه‌ها و آب‌خوردگی نیز مواجه بوده است.
در سال ۲۰۰۰، پژو-سیتروئن تولید سری XU را متوقف کرد و به جای آن به تولید موتورهای جدیدتر و کم مصرف‌تر روی آورد. با این حال، XU7 همچنان در برخی از خودروهای ایرانی تولید می‌شود و به دلیل مزایای ذکر شده، هنوز هم در میان خریداران خودرو محبوبیت دارد
درباره موتور EF7
موتور EF7، که به نام “موتور ملی” نیز شناخته می‌شود، یک پیشرانه چهار سیلندر خطی است که توسط شرکت ایران خودرو با همکاری شرکت آلمانی FEV طراحی و در سال ۱۳۸۷ برای اولین بار بر روی خودرو سمند LX عرضه شد. این موتور به عنوان جایگزینی برای موتور قدیمی XU7 پژو در نظر گرفته شده بود.
موتور EF7 به دلیل طراحی مدرن و استفاده از فناوری‌های جدید، مصرف سوخت بهینه‌ای دارد و در مقایسه با موتور XU7، حدود 30 درصد کم مصرف‌تر است. این موتور با توجه به حجم 1.6 لیتری، از قدرت و گشتاور قابل قبولی برخوردار است و می‌تواند عملکرد مناسبی را برای خودرو ارائه دهد. موتور EF7 برای استفاده از سوخت گاز طبیعی (CNG) نیز طراحی شده و به راحتی می‌توان آن را به سیستم دوگانه سوز مجهز کرد.
در کل موتور EF7 به دلیل طراحی مدرن و استفاده از مواد باکیفیت، از راندمان بالایی برخوردار است و آلایندگی کمی تولید می‌کند. اما موتور EF7 در مقایسه با موتورهای مشابه، قیمت بالاتری دارد. در برخی از نسخه های این موتور، مشکل روغن ریزی از واشر سرسیلندر مشاهده شده. این موتور، به کمبود روغن حساس است و در صورت عدم توجه به سطح روغن، ممکن است به موتور آسیب برسد. برخی از مالکان این موتور از خرابی و عدم دقت سنسورها، به خصوص سنسور اکسیژن، گلایه دارند.
مقایسه ظاهری موتور EF7 و XU7
موتور EF7 که بیشتر بر روی سمند و دنا پلاس نصب می‌شود، از نظر ظاهری حجیم‌تر از موتور XU7 به نظر می‌رسد. این امر به دلیل استفاده از سرسیلندر دو میل‌سوپاپه در موتور EF7 است که فضای بیشتری را اشغال می‌کند.
در قسمت بالایی موتور EF7، یک درب قالپاق آلومینیومی به همراه پنل مشکی در وسط آن مشاهده می‌شود. در حالی که درب سوپاپ موتور XU7 باریک‌تر است و به رنگ تمام مشکی در انتهای محفظه موتور قرار دارد.
محل قرارگیری منیفولدهای این دو موتور نیز متفاوت است. در موتور EF7، منیفولد خروجی دود در قسمت جلویی خودرو و منیفولدهای ورودی هوا در انتهای محفظه موتور و نزدیک کابین قرار دارند.
شکل لوله های پلاستیکی هواکش و محفظه فیلتر هوا در این دو پیشرانه نیز با یکدیگر متفاوت است.
تفاوت از نظر آلایندگی
موتور EF7 به طور قابل توجهی از نظر آلایندگی نسبت به موتور XU7 برتری دارد.
طراحی مدرن‌تر: EF7 یک موتور 16 سوپاپه با دو میل بادامک و سیستم زمان بندی متغیر سوپاپ (VVTi) است. این طراحی مدرن‌تر، احتراق را بهینه‌تر کرده و آلاینده‌های مضر مانند NOx و HC را کاهش می‌دهد.
استانداردهای آلایندگی: EF7 برای مطابقت با استانداردهای آلایندگی یورو 4 طراحی شده است، در حالی که XU7 فقط با استاندارد یورو 2 مطابقت دارد. این به معنای انتشار آلاینده‌های کمتر، به خصوص در شرایط رانندگی شهری است.
مصرف سوخت: EF7 به طور قابل ملاحظه‌ای کم‌مصرف‌تر از XU7 است. این امر به نوبه خود، به کاهش انتشار CO2، که یک گاز گلخانه‌ای است، کمک می‌کند.
علاوه بر موارد فوق، موتور EF7 از مزایای دیگری نیز نسبت به XU7 در زمینه آلایندگی برخوردار است، از جمله موتور EF7 از یک کاتالیست پیشرفته‌تر استفاده می‌کند که به طور موثرتری آلاینده‌ها را به سموم کمتر مضر تبدیل می‌کند و دارای یک سیستم تهویه میل لنگ است که از انتشار گازهای دودکش به داخل اتمسفر جلوگیری می‌کند.
در مجموع، موتور EF7 انتخابی بسیار تمیزتر از موتور XU7 است. اگر به دنبال خودرویی هستید که به محیط زیست آسیب کمتری برساند، EF7 گزینه بهتری است.
تفاوت از نظر شتاب و قدرت
به طور کلی، موتور EF7 شتاب اولیه و ثانویه بهتری نسبت به XU7 دارد. این به دلیل گشتاور بیشتر در دورهای پایین و همچنین راندمان حجمی بالاتر EF7 است. XU7 در دورهای بالا قدرت بیشتری تولید می‌کند، اما به دلیل گشتاور کمتر در دورهای پایین، شتاب اولیه و ثانویه آن ضعیف‌تر است.
قدرت نهایی موتور EF7 کمی بیشتر از XU7 است. XU7 در دورهای بالا قدرت بیشتری تولید می‌کند، اما به دلیل گشتاور کمتر در دورهای پایین، قدرت قابل استفاده آن در رانندگی معمولی کمتر است.
به طور کلی، خودروهایی که مجهز به موتور EF7 هستند، کمی سبک‌تر از خودروهای با موتور XU7 هستند. این موضوع به نفع شتاب EF7 است.
تفاوت از نظر فنی
تسمه دینام
موتور EF7، در مقایسه با موتور XU7، از نظر سیستم تسمه دینام، پیچیدگی بیشتری را به نمایش می‌گذارد. این پیچیدگی ناشی از استفاده از تسمه دینام بزرگتر و همچنین نحوه نصب خاص آن است. ابعاد و نوع تسمه به کار رفته در موتور EF7، ظرافت و دقت بیشتری را در مراحل تعویض یا تعمیر آن، نسبت به موتور XU7، ایجاب می‌کند.
علاوه بر این، نحوه نصب تسمه دینام در موتور EF7، به دلیل وجود اجزای بیشتر و درگیری با سایر قطعات موتور، چالش برانگیزتر بوده و نیازمند دانش و مهارت فنی بیشتری است.
دریچه گاز و منیفولد
در موتور EF7، برخلاف موتور XU7، مسیر عبور دود و هوا به صورت معکوس طراحی شده است. یعنی دود حاصل از احتراق، به جای خروج از سمت پشت موتور (سمت کابین)، از قسمت جلو خارج می‌شود. در مقابل، هوای ورودی به موتور، از سمت عقب سرسیلندر (سمت کابین) توسط منیفولد هوا به داخل موتور هدایت می‌گردد.
این در حالی است که در موتور XU7، مسیر عبور دود و هوا به صورت سنتی انجام می‌شود. به این ترتیب که دود از سمت پشت موتور خارج شده و هوای ورودی از قسمت جلو و نزدیک رادیاتور توسط منیفولد هوا به داخل موتور جریان می‌یابد.
علاوه بر این، در موتور EF7، دریچه گاز و منیفولد هوا نیز در جلوی موتور و نزدیک رادیاتور قرار گرفته‌اند، در حالی که در موتور XU7 این اجزا در قسمت عقب موتور نصب شده‌اند. موتور EF7 از نوع 16 سوپاپه DOHC با میل سوپاپ بالا می‌باشد، در حالی که موتور XU7 از نوع 8 سوپاپه SOHC با میل سوپاپ پایین است. این تمایزات در طراحی، بر راندمان، قدرت و آلایندگی موتور و همچنین نحوه قرارگیری اجزا در داخل محفظه موتور تاثیرگذار است.
طراحی سرسیلندر
موتور XU7 به مشکل سوختن واشر سرسیلندر معروف است. این عيب به دلیل طراحی نادرست سرسیلندر این موتور رخ می‌دهد، به طوری که دو سوپاپ دود در مرکز سرسیلندر در مجاورت یکدیگر قرار گرفته و باعث ایجاد گرمای شدید در آن نقطه می‌شوند. این گرمای بالا، فشار زیادی به واشر سرسیلندر وارد کرده و در نهایت منجر به سوختن آن می‌شود.
در مقابل، موتور EF7 از این مشکل معاف است. به دلیل طراحی متفاوت سرسیلندر، سوپاپ‌های دود با فاصله بیشتری از یکدیگر قرار گرفته و گرمای کمتری در یک نقطه متمرکز نمی‌شود. به همین دلیل، احتمال سوختن واشر سرسیلندر در موتور EF7 به طور قابل توجهی کمتر است.
استفاده از CNG
یکی از نقاط قوت بارز موتور EF7، سازگاری بیشتر آن با سوخت گاز CNG در مقایسه با موتور XU7 است. این امر به مالکان خودروهای مجهز به EF7 این امکان را می‌دهد که با آسودگی خاطر بیشتری نسبت به گازسوز کردن اتومبیل خود اقدام کنند.
در مقابل، موتورهای XU7 نسبت به استفاده از سوخت CNG حساسیت بیشتری نشان می‌دهند. به طوری که در صورت استفاده بیش از حد از این سوخت، احتمال بروز مشکلاتی نظیر خرابی سیت سوپاپ یا ترک خوردن سوپاپ در آنها وجود دارد.
بنابراین، اگر به دنبال خودرویی هستید که قابلیت استفاده از CNG را بدون نگرانی از مشکلات فنی داشته باشد، موتور EF7 گزینه مناسب‌تری برای شما خواهد بود.
سیستم برق
خودروهای EF7 از فناوری پیشرفته کویل-روی-شمع (Coil-on-plug) در سیستم برق خود بهره می‌برند. این سیستم، در مقایسه با سیستم های سنتی که از یک کویل مشترک برای چند سیلندر استفاده می‌کنند، مزایای قابل‌توجهی را ارائه می‌دهد.
در سیستم کویل-روی-شمع، هر سیلندر کویل اختصاصی خود را دارد که مستقیماً روی شمع نصب می‌شود. این امر طول وایرهای مورد نیاز را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و از افت ولتاژ و اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.
با حذف وایرها، مقاومت الکتریکی در مسیر جرقه به طور چشمگیری کاهش می‌یابد که باعث تولید جرقه‌ای قوی‌تر و دقیق‌تر برای هر شمع می‌شود. احتراق بهینه تر حاصل از جرقه‌های قوی‌تر، به طور مستقیم در افزایش قدرت و راندمان موتور خودرو تاثیر می‌گذارد.
احتراق کامل‌تر، به معنای تولید گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های مضر کمتر خواهد بود.
جمع بندی
| مشخصه | موتور EF7 | موتور XU7 |
| حجم موتور | 1646 سی‌سی | 1761 سی‌سی |
| تعداد سوپاپ‌ها | 16 سوپاپ | 8 سوپاپ |
| نوع تنفس | DOHC | OHV |
| حداکثر قدرت | 115 اسب بخار | 108 اسب بخار |
| حداکثر گشتاور | 155 نیوتن متر | 148 نیوتن متر |
| مصرف سوخت (ترکیبی) | 7.2 لیتر در 100 کیلومتر | 8.4 لیتر در 100 کیلومتر |
| استاندارد آلایندگی | یورو 4 | یورو 2 |
| سیستم خنک کننده | آبی | آبی |
| استهلاک | کمتر | بیشتر |
| قیمت قطعات یدکی | بیشتر | کمتر |
| شتاب صفر تا صد | 11.5 ثانیه | 13.5 ثانیه |
| حداکثر سرعت | 195 کیلومتر در ساعت | 190 کیلومتر در ساعت |
با توجه به جدول بالا، موتور EF7 در اکثر فاکتورهای مهم از جمله قدرت، گشتاور، مصرف سوخت، آلایندگی و شتاب، برتری دارد.
یدکی اصیل عرضه کننده انواع قطعات و لوازم یدکی شیراز، لوازم یدکی ایران خودرو شیراز و لوازم یدکی سایپا شیراز است. این فروشگاه در شیراز واقع شده و به صورت حضوری و آنلاین آماده ارائه خدمت به شماست. یدکی اصیل در تلاش است تا محصولات با کیفیت و اصل را با قیمت مناسب به دست مشتریان خود در سراسر کشور برساند.
فروشگاه یدکی اصیل انواع قطعات و لوازم یدکی ماشین (پژو، پراید و…) از جمله قطعات موتوری، قطعات بدنه، قطعات برقی و الکترونیکی، قطعات تزئینی و … را عرضه می نماید.
ایران خودرو